HON. LAISENIA TUITUBOU
Minister for Youth and Sports
_______________________________________________________________________________
NODRA VOSA ENA SOLI NI YAYA NI QITO E SEREA

Serea Vakaraubuka
Naitasiri 21 Jiulai, 2017
___________________________________________________________________________________

Ni sa tiko saka na Turaga na Vunivalu kei na vanua vakaturaga o Waimaro Levulevu,
Ni sa tiko saka saka na iLesilesi ni Lotu, na Turaga na Tui Lawa, i na vanua saka o Nalotulevu,
Ni tiko saka na turaga kei na marama bika saka tiko na vanua kei kemuni na itabagone
Ni tiko talega na ivakalesilesi vakamatanitu da vodoka saka tiko mai na waqa ni veiqaravi

A. Vakavinavinaka
• Na veikidavaki kei na veiciqomi vakavanua kei na veiqaravi vakayalo mai vua na lesilesi ni lotu;
• Na itavi era sa qarava tiko na itabagone ni nomudou vanua;
• Na veitokoni ni vuvale, lotu kei na vanua vei ira na itabagone,

B. Na veivuke ni Minisitiri
• E nona ituvatuva ka nona itavi na Minisitiri ni Tabagone kei na Qito me qarava na vakatoroicaketaki ni Tabagone [Youth Development] kei na qito [Sports Development] ena noda vanua,
• E oka tiko eke na veivuke lalai me vaka na kena sa vakarautaka mai na Ministiri vei kemuni ni kua;
• Oqo e sega ni kena imatai ka sega talega ni kena iotioti – ena soli vei ira na isoqosoqo ni Tabagone, kei na veitabana ni qito era tubu ka gumatua ena vakatoroicaketaki ni qito,
• Sa nuitaki ni vakayagataki vakamatau – ena kena ivakavakayagataki e basika kina na vinaka ka sega ni vakasausataki de na yaco tale kina na leqa se vakacalaka;
• Vakavinavinakataki na nomuni gumatua me vakarautaki rawa na kena vale ‘Gym House’,
• Sa vakadeitaka ki na Minisitiri ni sa tiko dina na gagadre me tarai cake na ituvaki ni vakaukauwa yago vei kemuni na dauqito e Serea kei na veikoro volekata,

C. Na Tuvatuva ni Matanitu ena Qito
• Na matanitu ena vukea tiko na kena kau mai vanua tani o ira na kena dau ena qito me mai laveta cake na ituvaki ni kila, na vakaukauwa yago, me laveta cake na itagede ni noda rawa ka ena qito ka yacovi ira yani na veimatanitu lelevu e vuravura;
• Sa kena ivakaraitaki ga o Ben Ryan kei na isausau sa mai rawata vei keda ena 2016 Rio Olympics, rawa kina na imatai ni noda metali koula ena Olympic Games.
• Ena na macawa sa oti, eratou sa rawata mai kina na itutu ni Naba 4 [fourth position] e vuravura na timi ni Netball na Baby pearls ena Netball Youth World Cup;
• Oqo edua na ka e dodonu meda saga ka tatadra kina na dauqito e Viti;
• Me da tovolea talega me da qitotaka e vuqa tale na qito e veiganiti kei na vanua eda bula kina, me vaka na veitacici balavu kei na vuqa tale [develop interest and participation of minor sports]
• Keitou sa vunautaka tale tiko ga na nodra vakaitavi na vakaleqai tu na yagodra ena qito eso e rawa ni ra vakaitavi kina;
• Sa vuqa sara vakaoqo [paralympians] era vakarogoya na noda vanua e na qito me vakataki Hon. Iliesa Delana, Mere Rodan ena para-table tennis kei Emily Molly mai na Special Olympics;
• Me da rokova na nodra via vakaitavi ena qito ka tokoni ira ena nodra sasaga kevaka era via vakaitavi – ni oya e nodra dodonu,

D. Tukutuku tale eso mai na Minisitiri
• Me da bula ena veirokorokovi vakauasivi vei ira na marama kei na gone;
• Me da duavata na Lotu, Vanua kei na lewenivanua ena kena tovolea me muduki se vunauci na vakayaco itovo kaukauwa vei ira na marama kei na gone, me vaka ni cala vakalawa;
• Me da vulica me da rokovi ira na veimata tamata kecega, na nodra dodonu kei na nodra vakabauta;
• Kerei mo ni qarava na veika e vukea se vakavuna na vakatubu ilavo vei kemuni na itabagone, me vukea na vuvale, na vanua kei na matanitu;
• Matanitu se nomuni Minisitiri e tokona na vakaduri bisinisi [National Entrepreneurs Awards];
• Dua na ituvatuva vou sa vakaduri na matanitu ena yabaki vou Vakailavo oqo – Youth Entrepreneur Scheme [YES];

E. Tinitini
• Sa nuitaki ni na vakayagataki vinaka na isolisoli oqo;
• Kerei mo ni gumatua talega ka yadra na veiyasa ni bula tale eso ena kauta mai na sautu;
• Mera nanumi ka vukei na yada kei na qase sara malumalumu ena vei koro.
• Vakanuinui vinaka.

Ni tiko saka na:-
• Turaga na Vunivalu, na ilesilesi ni lotu kei kemuni na vakailesilesi vakamatanitu;

Noqu saka kina na kalougata me’u mai solia saka ena ligamuni na itabagone na isolisoli oqo.

Vinaka Vakalevu.

--- ENDS ---